DNĐV – Ngân hàng thế giới tại Việt Nam (WB) khuyến nghị ba biện pháp bổ trợ nhau mà Chính phủ cần sớm thực hiện nhằm tránh “bẫy kinh tế” do dịch Covid-19 và có thể quay lại quỹ đạo tăng trưởng cao…
Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam vẫn được coi là kỳ tích
Trước bối cảnh dịch Covid-19 đang bùng phát mạnh trên phạm vi toàn cầu ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt kinh tế – xã hội của các quốc gia trên thế giới, kinh tế Việt Nam cũng không ngoại lệ. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), tổng sản phẩm trong nước (GDP) 6 tháng đầu năm 2020 ước tính tăng 1,81% so với cùng kỳ năm trước – mức tăng thấp nhất 6 tháng đầu năm trong giai đoạn 2011-2020. Mặc dù đạt thấp, tuy nhiên tăng trưởng kinh tế của Việt Nam vẫn được coi là kỳ tích trong khi nhiều quốc gia tăng trưởng âm.
Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng thế giới (WB) tại Việt Nam, ông Jacques Morisset cho biết, Covid-19 khiến nền kinh tế toàn cầu u ám, Việt Nam nổi lên như là một ngoại lệ nhờ thành công lớn trong việc kiểm soát và xử lý dịch bệnh đến thời điểm này. Thành tựu trên đã được báo chí trong nước và quốc tế cũng như nhiều tổ chức quốc tế như WB đề cập nhiều lần.
Dự báo mới nhất của WB, tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ đạt 2,8% trong năm 2020 và sẽ phục hồi lại mức 6,7% vào năm 2021. Kết quả dự báo trên cho thấy Việt Nam sẽ là quốc gia có tăng trưởng đứng thứ 5 trên thế giới trong năm 2020.
Biện pháp tránh “bẫy kinh tế” do Covid-19
Dù vậy, theo bà Stefanie Stallmeister – Quyền Giám đốc quốc gia của WB tại Việt Nam, những dự báo trên còn chịu nhiều bất định và rất có khả năng đòi hỏi Chính phủ phải thay đổi cách thức điều hành chính sách tài khóa để hỗ trợ hiệu quả cho quá trình khôi phục kinh tế.
Các chuyên gia WB cho hay, thách thức lớn của Việt Nam hiện nay là phải tìm ra những động lực tăng trưởng mới để củng cố quá trình hồi phục. Động lực tăng trưởng truyền thống của quốc gia – sức cầu từ nước ngoài và tiêu dùng trong nước – khó có thể sớm quay lại như trước khủng hoảng, vì vẫn còn nhiều yếu tố bất định cả trong nước và bên ngoài.
Theo bà Stefanie Stallmeister, để thích nghi với trạng thái bình thường mới, các nhà hoạch định chính sách cần tìm ra hướng đi mới để bù lại những động lực tăng trưởng truyền thống đang yếu đi. Tuy nhiên, nhờ đi trước các nước trong việc xử lý khủng hoảng Covid-19, Việt Nam có được cơ hội đặc biệt để tăng hiện diện của mình trên kinh tế toàn cầu và trở thành quốc gia đi đầu trong thế giới công nghệ số của ngày mai.
Báo cáo khuyến nghị ba biện pháp bổ trợ nhau mà Chính phủ cần sớm thực hiện nhằm tránh bẫy kinh tế Covid-19 và có thể quay lại quỹ đạo tăng trưởng cao, bao trùm trước đó, cụ thể:
Trước tiên, cần cân nhắc và thận trọng từng bước nới lỏng hoặc gỡ bỏ các biện pháp giãn cách xã hội và hạn chế đi lại quốc tế, cân đối với những quan ngại về an toàn, do nền kinh tế Việt Nam vẫn phụ thuộc vào du khách và đầu tư nước ngoài.
Cụ thể, Chính phủ có thể cân nhắc chủ động thỏa thuận với các quốc gia “an toàn” để thống nhất về cơ chế đi lại chung và/ hoặc cân nhắc kế hoạch cho phép, thu hút khách du lịch cao cấp có thể chi trả cho các chuyến bay thuê bao/thương mại đắt tiền và toàn bộ chi phí liên quan đến kiểm dịch và/hoặc biện pháp y tế dự phòng sau khi nhập cảnh Việt Nam. “Tuy nhiên, tất cả những cân nhắc này phải hết sức thận trọng vì chúng tôi cho rằng, cứu giúp nhân mạng quan trọng hơn cứu giúp việc làm” – ông Morisset nhấn mạnh.
Biện pháp tiếp theo là tập trung vào chính sách tài khóa – công cụ truyền thống để kích thích khôi phục kinh tế trong thời gian tới. Đối với Việt Nam, chính sách đó không nhất thiết có nghĩa là phải chi nhiều hơn mà nên đẩy nhanh tốc độ triển khai ngân sách đầu tư đã phê duyệt. Điều này đồng nghĩa với việc đẩy nhanh triển khai chương trình đầu tư công hiện hành nhằm tăng cầu trong nước. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả biện pháp này cần đảm bảo nguồn lực được điều chuyển đến những dự án đem lại tác động tích cực lớn nhất cho cả nền kinh tế và việc làm, đồng thời giảm thiểu được tổn thất tài chính và kỹ thuật trong quá trình triển khai.
Hướng hành động thứ ba là hỗ trợ có mục tiêu khu vực tư nhân phục hồi, nhưng các cấp có thẩm quyền nên thực hiện theo cách có lựa chọn chứ không nên dùng nguồn lực để hỗ trợ cho mọi doanh nghiệp. Hỗ trợ có mục tiêu vì không phải doanh nghiệp nào cũng bị ảnh hưởng bởi Covid giống nhau. Trong đó, cần đặc biệt chú ý những ngành nghề bị ảnh hưởng nặng nề nhất như du lịch, chế biến chế tạo cho xuất khẩu, thông qua hỗ trợ tài chính kết hợp với các chính sách khuyến khích thông minh.
“Cuộc khủng hoảng lần này khác với các lần trước và nếu được quản lý tốt thì khủng hoảng lần này có thể giúp Việt Nam tiến nhanh tới ước vọng thịnh vượng và trở thành nền kinh tế có thu nhập cao vào năm 2045”, bà Stefanie Stallmeister chia sẻ.
Thanh Tùng (theo VietQ)
